Language/Iranian-persian/Grammar/Lesson-8:-Direct-object-pronouns/kk

Иран тілі → Грамматика → 0-А1 курсы → 8-ші сабақ: Тікелей объектілердің ауыстыруы

===Тікелей объектілердің ауыстыруы===

Тікелей объектілер тыңдау және өздерін өзіндік сөйлемнің тексеруге және келесі сөйлеуде келесі сөзді қайталаудан ауыстыруға және қолдануға мүмкіндік береді.

Тікелей объектілері ауыстыру шарт емес, олар оқушының тілін пайдалануға көмектеседі. Олардың пайдалануы сөйлемдегі объектінің атын қайталау және тексттегі қайталанған келесі сөзді құрудан тыс болуы мүмкін.

Тікелей объектілердің ауыстыруы антонимдерімен (менен / сенен, оның / оған т.б.) үшін қолданылады.

===Тікелей объекті ауыстыруының қалай қолдануын оқыңыз===

Тікелей объектілерді пайдалану арқылы объектінің атын қайталамақ және сөйлемдегі келесі сөзді қайталаудан бас тартуға болады. Тікелей объектілер қолданылған сөйлемдегі объектінің атауын қайталауға мүмкіндік береді.

Мысалы:

Иран тілі	Транскрипция	Қазақ тілі
Мен уни қараушылыққа өтемін.	Men uni qarawshylyqqa ötemin.	Мен қараушылыққа өту керек.
Сен менің телефон номерімді алып кеттің бе?	Sen menin telefon nomerimdi alıp ketting be?	Сен менің телефон нөмірімді алып кеттің бе?
Ол мақалаға еңбек қосып жазды.	Ol maqalagha enbek qosyp jazdy.	Ол мақалаға еңбектер қосып жазды.

===Тікелей объектілердің әрекеттері===

Тікелей объектілер әрекеттерімен бірге қолданылады. Олар қолданылған сөйлемнің әрекетімен сәйкес келеді.

Мысалы:

Иран тілі	Транскрипция	Қазақ тілі
Мен сіздің кітапты табып келдім.	Men sizdin kıtapty tabyp keldim.	Мен кітапты табып келдім.
Ол мүсіншілерді көріп отыр.	Ol müsinshilerdi körip otyr.	Ол мүсіншілерді көріп отыр.
Сіз мақаланы оқып тұрсыз ба?	Siz maqalany oqyp tursyz ba?	Сіз мақаланы оқып тұрсыз ба?

===Тікелей объектілердің артықшылығы===

Тікелей объектілер артықшылықты қоса алады және сөйлемнің әрекетімен сәйкес келеді.

Мысалы:

Иран тілі	Транскрипция	Қазақ тілі
Мен оған телефон қылып жібердім.	Men oğan telefon qılyp jiberdim.	Мен оғандық телефон қылып жібердім.
Сондай-ақ, ол менің куәлікті табады.	Sondai-aq, ol mening kuälіktі tabady.	Сондай-ақ, ол менің куәлікті табады.
Сіз шынымен оның сөзін енгізуді және оның сөзін көрмесеңіз, ол сіздің сөзіңізді қабылдайды.	Siz shynymen onyng sözіn enğіzudі jáne onyng sözіn körmeseynіz, ol sіzdіñ sözіñіzdі qabıldaydy.	Сіз шынымен оның сөзін енгізіп, оның сөзін көрмесеңіз, ол сіздің сөзіңізді қабылдайды.

===Тікелей объектілер қолдануға қатынасты қалай жазуға болады?===

Тікелей объектілер "мен" / "сен" / "ол" / "біз" / "сендер" / "олар" келесі сөздерімен бірге қолданылады.

Мысалы:

• Менің ата-анам мені сүйгендерімдің біреуі үшін кітапты оқып отыр.
• Сен кез келген күні шоқтаң ба?
• Ол өзі солаған жолмен көршіп, қабаттық орнын тапты.
• Біздер өткен аптада Байзағұл кітабын оқыдық.
• Сендер кіші жастағы балаларға қандай көмек көрсете аласыз?
• Олар қазіргі күні қандай жұмыс істегендігін білмейді.

===Тікелей объектілердің сөйлемнің соңында және ортағында қолдануын ұсынамыз===

Тікелей объектілердің сөйлемнің соңында және ортағында қолданылуы мүмкін. Сөйлемнің соңында қолданылғанда, тікелей объектілер үшін сөйлемдегі объектінің атауын қайталауға мүмкіндік береді. Сөйлемнің ортағында қолданылғанда, тікелей объектілер үшін сөйлемдегі объектінің атауын қайталау мүмкін емес.

Мысалы:

Иран тілі	Транскрипция	Қазақ тілі
Мен бір кітап сатып алдым және оны оқып жатырмын.	Men bir kıtap satyp aldyım jáne ony oqyp jatyrmen.	Мен бір кітап сатып алдым және оны оқып жатырмын.
Олар ол сүйлесуден кейін көңілді байланыстырып отыр.	Olar ol süylesuden keiіn köńіldі bailanystyryp otyr.	Олар ол сөйлемден кейін көңілді байланыстырып отыр.
Сіз келесі аптада менің үйімде тұруым керек.	Siz kelesi aptada meniń üyimde turyım kerek.	Сіз келесі аптада менің үйімде тұруым керек.

Иран перс тілінің курсы - 0-ден А1-ке дейінгі мазмұны

• Курсты таныстыру

  ---

Бөлім 1: Ең басты мәтіндер мен танымдамалар

• 1-сынып: «Сәлем» деп айту, «сау болыңыз» деп айту
• 2-сынып: Есіңізді таныстыру

  ---

Бөлім 2: Сөйлемдің құрылымы мен тұрақтысын жасау

• 3-сынып: Фарсы түсіндірудегі сөйлемдердегі сөздер жүйесі
• 4-сынып: «Болу» етіпінің жаңа заман мазмұны
• 5-сынып: Тұрақты етіптердің жаңа заманның мазмұнының жұмысы

  ---

Бөлім 3: Күнделікті іс-әрекеттер туралы сөйлеу

• 6-сынып: Күнделікті іс-әрекеттеріңіз туралы сөйлеу
• 7-сынып: Басқа инсандарның күнделікті іс-әрекеттері туралы сөйлеу

  ---

Бөлім 4: «Оны» етіптер мен «сауықтырып алған» етіптер

• 8-сынып: Тікелей обьектілер
• 9-сынып: Өзіңіздің несібіңдер

  ---

Бөлім 5: Фарсы мәдениеті мен мәдениеті

• 10-сынып: Фарсы сұлуқ-мүйіз және мүшелер көрсетуі
• 11-сынып: Фарсы арсыңғымен құттықтау мен тойлаулар

  ---

Бөлім 6: Азық-түлік және ішім-ашық мәдениеті

• 12-сынып: Ішім-ашық сатып алуға белсенді беру
• 13-сынып: Азық-түлік және ішім-ашық туралы сөйлеу

  ---

Бөлім 7: Әлден-әйелдер етіптері мен түрлендірулер

• 14-сынып: Тұрақты етіптердің мазмұны
• 15-сынып: Алдыңғы сөйлемдерің құрылымы туралы

  ---

Бөлім 8: Фарсы әдебиеті мен сүйікті жариялар

• 16-сынып: Фарсы әдебиеті және классикалық өлеңдері
• 17-сынып: Фарсы кино және музыкалық жариялар

  ---

Бөлім 9: Саяхат және қолданбалары

• 18-сынып: Көлік кезіндегі жолдар
• 19-сынып: Саяхатқа дайындалу және бастапқылары

  ---

Бөлім 10: Ерекше көпшілікті көрсету ережелері, ашықтықтау тәсілдері және үлкен сөз біріктірулері

• 20-сынып: Ерекше көпшілікті көрсету ережелерін пайдалану
• 21-сынып: Құрылған қосымша етіптерді пайдалану
• 22-сынып: Қиын сөйлемдер және біріктірілулердің мазмұны туралу

  ---

Бөлім 11: Фарсы тарихы мен географиясы

• 23-сынып: Фарсы мұрағаты мен ескерту тарихы
• 24-сынып: Заманауи тарих мен қазіргі мәселелер

  ---

Бөлім 12: Демалыс және тамашалық өтініштері

• 25-сынып: Спорт және активті тазалау
• 26-сынып: Тамашалық және демалыс өтініштері

Басқа сабақтар

• 0 to A1 Course → Grammar → Lesson 20: Using the imperative mood
• 0-А1 курсы → Грамматика → 3-сынып: Фарсы түсіндірудегі сөздердің тәртібі
• 0-А1 курсы → Грамматика → 22-сынып: Комплексті сөйлемдер мен байланыстар
• 0-А1 курстары → Грамматика → 5-сынып: толық ерекше қосымшалардың жаңа уақыттағы түсіндіруі
• 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Grammar → 15-ші сабақ: Мәні өткен уақыттық есепшілік көрсету
• 0-А1 курсы → Грамматика → 21-пән: Көмегімен жасау
• Lesson 4: Present tense conjugation of the verb to be
• 0 to A1 Course
• 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → 9-ші сабақ: Мұлктық қайсықтар
• 0-А1 курсы → Грамматика → 14-сынып: регулярлық етістіктердің мәні