Language/Kazakh/Grammar/Past-Tense/fa
سطح ۱[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در این درس، شما با مفهوم گذشته قازاقی آشنا میشوید و قواعد تشکیل و استفاده از آن را یاد میگیرید.
سطح ۲[ویرایش | ویرایش مبدأ]
گذشته یکی از زمانهای افعال در زبان قازاقی است که برای بیان اعمالی که در گذشته صورت گرفتهاند، استفاده میشود.
برای تشکیل گذشته در قازاقی، به بخش انتهای فعل، یعنی ریشه فعل، یکی از پسوندهای زمان گذشته اضافه میشود. این پسوندها به شکل مختلفی برای فعلهای مختلف در قازاقی وجود دارند.
مثال:
قازاقی | تلفظ | فارسی |
---|---|---|
болу (بودن) | bɔlʊ | بود |
көрү (دیدن) | kørʉ | دید |
жасау (انجام دادن) | ʒɑsɑʊ | انجام داد |
оқу (خواندن) | ɔqʊ | خواند |
سطح ۳[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در قازاقی، برای ساختن فعلهای گذشته بعضی از ریشههای فعلها تغییر میکنند و بعضی دیگر با پسوندهای جدید ترکیب میشوند.
برای فعلهایی که ریشه آنها به حروف ختم میشوند، مانند "сөйлеу" (صحبت کردن)، پسوند "-ды" یا "-ді" به ریشه اضافه میشود.
مثال:
- сөйлеу (صحبت کردن) → сөйледі (صحبت کرد)
- тарту (باز کردن) → тартты (باز کرد)
- алу (گرفتن) → алды (گرفت)
برای فعلهایی که ریشه آنها با حروف "қ" یا "ң" ختم میشوند، پسوند "-ты" یا "-ті" به ریشه اضافه میشود.
مثال:
- қазіру (پختن) → қазірды (پخت)
- жазу (نوشتن) → жазды (نوشت)
- өндіру (پختن) → өндірді (پخت)
سطح ۴[ویرایش | ویرایش مبدأ]
فعلهایی که ریشه آنها با حروف "у" یا "і" ختم میشوند، برای ساختن فعل گذشته، پسوند "-ды" یا "-ді" به ریشه اضافه میشود.
مثال:
- жату (نشستن) → жатты (نشست)
- алу (گرفتن) → алды (گرفت)
- табу (پیدا کردن) → тапты (پیدا کرد)
برای فعلهایی که ریشه آنها با حروف "ә" یا "е" ختم میشوند، پسوند "-ды" یا "-ді" به ریشه اضافه میشود.
مثال:
- беру (دادن) → берді (داد)
- көреу (دیدن) → көрді (دید)
- көмілу (درست کردن) → көмілді (درست کرد)
سطح ۵[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بعضی از فعلها با پسوندهای دیگر ترکیب میشوند تا فعل گذشته ایجاد شود. برای مثال، فعل "жасау" (انجام دادن) با پسوند "-ған" یا "-ген" به ریشه اضافه میشود.
مثال:
- жасау (انجام دادن) → жасаған (انجام داد)
- тарту (باز کردن) → тартған (باز کرد)
- алу (گرفتن) → алған (گرفت)
سطح ۶[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در زمان گذشته قازاقی، فعلهای بی قاعدهای نیز وجود دارند که باید به صورت جداگانه یاد گرفته شوند.
مثال:
- болу (بودن) → болды (بود)
- келу (آمدن) → келді (آمد)
- көру (دیدن) → көрді (دید)
سطح ۷[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در اینجا چند مثال برای استفاده از فعل گذشته در جملات قرار داده شده است:
- بنده دیروز به سینما رفتم. (من دیروز به سینما رفتم.)
- ما هفته گذشته به شهرستان سفر کردیم. (ما هفته گذشته به شهرستان سفر کردیم.)
- تو همیشه با من خوب رفتار نکردی. (تو همیشه با من خوب رفتار نکردی.)
با این که فعلهای گذشته در قازاقی به شکل یکپارچهای تشکیل نمیشوند، با مطالعه قواعد بالا، شما میتوانید به راحتی این زمان را به خوبی به کار ببرید.