Language/Iranian-persian/Culture/Lesson-24:-Modern-history-and-contemporary-issues/pl
Poziom A1[edytuj | edytuj kod]
W tej lekcji nauczysz się o głównych wydarzeniach i trendach w historii Iranu od XIX wieku, a także o obecnym społecznym, politycznym i ekonomicznym wyzwaniom.
Historia Iranu od XIX wieku[edytuj | edytuj kod]
Po XIX wieku Iran znalazł się pod wpływem imperialistycznych mocarstw europejskich, a także Rosji. W 1906 roku naród irański przeprowadził rewolucję konstytucyjną, która wprowadziła monarchię konstytucyjną i parlament. Podczas I wojny światowej Iran znalazł się w krzyżowym ogniu zainteresowań mocarstw europejskich i Rosji. Po wojnie Iran stał się kolejnym celem imperialistycznych działań, a także wpływów Związku Radzieckiego i Stanów Zjednoczonych. W 1953 roku w wyniku zamachu stanu, zorganizowanego przez CIA i brytyjski wywiad MI6, obalono premiera Iranu, Mohammada Mosaddeqa, który dążył do nacjonalizacji irańskiej ropy naftowej. Władzę przejął szach Mohammad Reza Pahlavi, który wprowadził rządy autorytarne. W 1979 roku wybuchła rewolucja islamska, która obaliła szacha i wprowadziła Iran na drogę islamskiej republiki.
Współczesne problemy społeczne, polityczne i ekonomiczne w Iranie[edytuj | edytuj kod]
Iran stoi obecnie przed wieloma wyzwaniami społecznymi, politycznymi i ekonomicznymi. W kraju panuje duże bezrobocie, a także wysoka inflacja. Władze irańskie borykają się z problemem kryzysu migracyjnego, a także z poważnymi problemami związanymi z ochroną środowiska. W Iranie występują także problemy związane z dyskryminacją mniejszości etnicznych i religijnych, a także z brakiem wolności słowa i prasy.
Słownictwo[edytuj | edytuj kod]
Poniżej znajduje się tabela z najważniejszymi słowami i zwrotami, które pojawiają się w tej lekcji.
Iranian Persian | Wymowa | Polskie tłumaczenie |
---|---|---|
ایران | iran | Iran |
تاریخ | tarikh | historia |
انقلاب | enghelab | rewolucja |
جمهوری | jomhuri | republika |
دیکتاتور | diktator | dyktator |
اقتصاد | eghtesad | ekonomia |
بیکاری | bikaari | bezrobocie |
حقوق بشر | hoghough-e bashar | prawa człowieka |
آزادی بیان | aazaadi-e bayaan | wolność słowa |
محیط زیست | mohit-e zist | środowisko naturalne |
مهاجرت | mohaajerat | migracja |
اقلیت | eghlighat | mniejszość |
مذهبی | mazhabi | religijny |
Ćwiczenie[edytuj | edytuj kod]
Znajdź w internecie artykuł dotyczący jednego z obecnych problemów Iranu (np. bezrobocie, prawa człowieka, migracja) i spróbuj przetłumaczyć go na język polski.
Przydatne zwroty[edytuj | edytuj kod]
- تاریخ ایران از قرن نوزدهم آغاز شد. (Historia Iranu zaczyna się w XIX wieku.)
- انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ رخ داد. (Rewolucja islamska miała miejsce w 1979 roku.)
- بیکاری یکی از بزرگترین مشکلات اقتصادی در ایران است. (Bezrobocie jest jednym z największych problemów ekonomicznych w Iranie.)
- حقوق بشر در ایران به نوعی نادیده گرفته میشود. (Prawa człowieka są w Iranie w pewien sposób ignorowane.)
- مهاجرت یکی از مهمترین مسائل امروزی در ایران است. (Migracja jest jednym z najważniejszych problemów współczesnych w Iranie.)
Inne lekcje[edytuj | edytuj kod]
- Kurs 0 do A1 → Kultura → Leckja 17: Kino i muzyka perska
- Kurs od poziomu 0 do A1 → Kultura → Lekcja 16: Poezja perska i literatura klasyczna
- Kurs od 0 do A1 → Kultura → Lekcja 10: Perska etykieta i gościnność
- Kurs 0 do A1 → Kultura → Lekcja 11: Święta i uroczystości perskie
- Kurs 0 do A1 → Kultura → Lekcja 23: Cywilizacja perska i historia starożytna