Language/Abkhazian/Grammar/Noun-Cases-in-Abkhazian/az
Հայերէն
Български език
官话
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Başlanğıc[redaktə | mənbəni redaktə et]
Salam və xoş gəldiniz! Bu dərsimizdə Abxaz dilində isim halçalarını öyrənəcəyik. Bu halçalar əsasən isimlərin funksiyasını müəyyən edir. Bu dərsdə sizə müxtəlif cümlə strukturlarında bu halçaları istifadə etməyi öyrədirik.
Abxaz dilində isim halçaları[redaktə | mənbəni redaktə et]
Abxaz dilindəki isim halçaları, isimlərin funksiyasını müəyyən edir. İsim halçaları Abxaz dilində altı əsas funksiyaya malikdir:
1. Nəsəbin yoxlanması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu hal, bir ismin nəsəbi haqqında məlumat verir. Abxaz dilində, nəsəbin yoxlanması iki halda istifadə olunur: zat nəsəbi və sayğac nəsəbi.
Zat nəsəbi, bir şeyin mənsub olduğu bir qrupu göstərir. Məsələn, "kitab" sözünü düşünək. "Kitab"ın nəsəbi "yazılı əsərlər"dir.
Sayğac nəsəbi, bir şeyin bir başqa şeylə əlaqəsini göstərir. Məsələn, "sürət" sözünü düşünək. "Sürət"in nəsəbi "məsafə"dir.
Nəsəbin yoxlanması ilə əlaqədar Abxaz dilindəki cəmlələr aşağıdakı kimi görünür:
| Abxazca | Telaffuz | Tərcümə |
|---|---|---|
| Аҟəцәа | aqʷətsæ | Təbii gözəlliklərə mənsub olan kitablar |
| Аҟəцәаҩыр | aqʷətsær | Məktəbdəki kitablar |
| Аҟəцәаҩырда | aqʷətsærda | Məktəbdəki kitabların içində |
2. Məkan halı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu hal, bir ismin məkanını göstərir. Məsələn, "ev" sözünü düşünək. "Ev"in məkan halı "evdə"dir.
Məkan halı ilə əlaqədar Abxaz dilindəki cəmlələr aşağıdakı kimi görünür:
| Abxazca | Telaffuz | Tərcümə |
|---|---|---|
| Алашара | alaʃara | Parkda |
| Алашараҩырда | alaʃaraɣyrda | Parkda |
| Алашараҩырдан | alaʃaraɣyrdan | Parkdan |
3. Yönəlik halı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu hal, bir ismin hər hansı bir istiqamətə olan yönünü göstərir. Məsələn, "şərq" sözünü düşünək. "Şərq"in yönəlik halı "şərqə"dir.
Yönəlik halı ilə əlaqədar Abxaz dilindəki cəmlələr aşağıdakı kimi görünür:
| Abxazca | Telaffuz | Tərcümə |
|---|---|---|
| Аҟьаҟьа | aqʼaqa | Qarşısında |
| Аҟьаҟьана | aqʼaqana | Qarşısında |
| Аҟьаҟьанаҩыр | aqʼaqanaɣyr | Qarşısındakilər |
4. Müvəqqəti halı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu hal, bir ismin müvəqqəti halını göstərir. Məsələn, "ərzaq" sözünü düşünək. "Ərzaq"ın müvəqqəti halı "ərzaqda"dir.
Müvəqqəti halı ilə əlaqədar Abxaz dilindəki cəmlələr aşağıdakı kimi görünür:
| Abxazca | Telaffuz | Tərcümə |
|---|---|---|
| Аҟьаҽа | aqʼæa | İçkilər |
| Аҟьаҽана | aqʼæana | İçkilərdən |
| Аҟьаҽаҩыр | aqʼæaɣyr | İçkilərdəkilər |
5. Qarşılaşdırma halı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu hal, iki ismin qarşılaşdırılması zamanı istifadə edilir. Məsələn, "məktəb" və "kitab" sözlərini düşünək. "Məktəb" və "kitab"ın qarşılaşdırma halı "məktəbdəki kitab" olacaq.
Qarşılaşdırma halı ilə əlaqədar Abxaz dilindəki cəmlələr aşağıdakı kimi görünür:
| Abxazca | Telaffuz | Tərcümə |
|---|---|---|
| Аҟьаҧсуа | aqʼapʰsua | Abxaziya |
| Аҟьаҧсуаҩыр | aqʼapʰsuaɣyr | Abxaziya ilə əlaqədar olan |
| Аҟьаҧсуаҩырда | aqʼapʰsuaɣyrda | Abxaziya ilə əlaqədar olanların içində |
6. İdafi hal[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu hal, iki ismin birləşməsinin nəticəsində istifadə olunur. Məsələn, "məktəb" və "klas" sözlərini düşünək. "Məktəb klası" cümləsində "klas"ın idafi halı istifadə olunur.
İdafi halı ilə əlaqədar Abxaz dilindəki cəmlələr aşağıdakı kimi görünür:
| Abxazca | Telaffuz | Tərcümə |
|---|---|---|
| Аҟьаҽа | aqʼæa | İçkilər |
| Аҟьаҽаҩыр | aqʼæaɣyr | İçkilərdəki |
| Аҟьаҽаҩырда | aqʼæaɣyrda | İçkilərdəkilərin içində |
Noun Cases in Abkhazian - Praktika[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sizə bir neçə cümlə veriləcək və siz cümlələri tərcümə etməyə çalışacaqsınız. Bu cümlələri tərcümə etməklə Abxaz dilində isim halçalarını öyrənəcəksiniz.
1. Дзыҳәынҩыр азыр кецә.
2. Аҟьаҧсуаҩырда аҭсныҧ ақәӷәа рышәҧқәа.
3. Аҟьаҧсуаҩырда аҭсныҧ ақәӷәа рышәҧқәаҩыр аҵәаылара.
4. Ҩьаҭаҳәаҩырда иашьәара аҵәаылара.
5. Аҟьаҧсуаҩырда иашьәара ақәӷәа рышәҧқәаҩыр аҵәаылара.
Tərcümələrinizi aşağıdakı kimi verə bilərsiniz:
1. Şəhərdə (məkan halı) hava soğuyub (müvəqqəti hal).
2. Abxaziya ilə (yönəlik halı) Rusiyanın sərhədində (nəsəbin yoxlanması) torpaq qazırlar.
3. Abxaziya ilə (yönəlik halı) Rusiyanın sərhədində (nəsəbin yoxlanması) olan (qarşılaşdırma halı) torpaqlarda (nəsəbin yoxlanması) ağaclar var.
4. Şəhərdən (yönəlik halı) çıxarkən (məkan halı) nəhəng (nəsəbin yoxlanması) ağaclar (mənsubiyət halı) var.
5. Abxaziya ilə (yönəlik halı) Rusiyanın sərhədində (nəsəbin yoxlanması) olan (qarşılaşdırma halı) torpaqlarda (nəsəbin yoxlanması) nəhəng (nəsəbin yoxlanması) ağaclar (mənsubiyət halı) var.
Bitiricinin sözləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Təbriklər! Bu dərsdə Abxaz dilində isim halçalarını öyrəndiniz. Həm də cümlələr üzərində təcrübə qazandınız. Dərsə aid tapşırıqlarını həll etməklə Abxaz dilində isim halçalarını tam öyrənə bilərsiniz. Əgər daha çox Abxaz dilində məlumat əldə etmək istəyirsinizsə, digər dərslərimizi də başa düşməyə çalışa bilərsiniz. Müvəffəqiyyətlər!
Other lessons[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 0 to A1 Course
- 0 to A1 Course → Grammar → Abkhazian Pronouns
- 0 dan A1 səviyyəsinə qədər kurs → Qrammatika → Abkhaz dilində "olmaq" və "sahib olmaq" kökü
- 0-dan A1 kursuna → Qrammatika → Abxaz dilində Söz sırası
- 0'dan A1'e Kadar Kurs → Grammatika → Abhaz Alfabesi
- 0-dan A1 səviyyəsinə qədər kurs → Qrammatika → Keçmiş və gələcək zamanlıqda əmrlər